سلسله علل و معلولی خلقت

«أحمد بن محمد بن خالد البرقی، عن أبیه، عن أحمد بن النضر، عن عمرو بن شمر، عن جابر، عن أبی جعفر (علیه السلام)، فی قول الله عز و جل: وَ أْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ أَبْوابِها.
قال: «یعنی أن یأتی الأمر من وجهه، أی الأمور کان»(البرهان،ج1،ص407)؛

عالم،دارای سلسله ای از معالیل و علت هاست و هیچ امری در این میان،از آن استثناء نخواهد بود و این همان حکمت مستحکم و مستمر الهی در تماخ خلقت است و اعتقاد به اتفاق بودن یا شانس یا مفاهیمی از این قبیل،در حقیقت زیرسؤال بردن و حاکی از خللی در بینش انسان نسبت به خداوند خواهد بود.بر اساس این قانون ساری در خلقت،هر امر مادی و معنوی،دارای باب مخصوص خود بوده و تا زمانی که از آن مجرا اقدام نشود،انسان به نتیجه لازم دست نخواهد یافت از همین روی،در روایت فوق،تعبیر «ای الامور کان»،به کار برده شده است.بر این اساس،انسان تا زمانی که قواعد و بایسته ها و چارچوب ها و ابواب موجود در هستی را به درستی نشناسد،قادر به دست یابی بدان ها نخواهد بود.